Thuiskomen (Jezelf tegenkomen)

Wanneer je je dromen najaagt kom je jezelf tegen. Het meest enge èn het meest gave wat je kan gebeuren. Kom je jezelf niet tegen, dan was het niet je ultieme droom – doe je dat wel, dan krijg je een extra opbrengst waar je niet om vroeg. Die extra opbrengst is wat het leven zo bijzonder maakt, het aanboren van je ongebruikte potentieel. Je vermoedt die potentie, daar droom je van, en je bent er bang voor - je ziet ziet het bij anderen en je bent er jaloers op. Je verveelt je en gaat anderen vervelen, je ergert je en je wordt een ergernis voor anderen - tot je gaat doen wat goed voelt: je zelf zijn en voluit leven. Je boort een kracht aan waarnaar je verlangde, en waar je bang voor was. Soms is het nodig om ver van huis te gaan. Weg uit het comfortabele leventje. Weg van de 13e maand, de bonus en de leasebak. Achter je laten wat je hebt opgebouwd. Omdat je wel voelt: hier ga ik mezelf niet tegenkomen. Er is niets waar we zo naar verlangen als ons zelf. En gek genoeg zien we de ander er vaak voor aan. De ander, die ons leven compleet gaat maken. En waar je vervolgens afhankelijk van wordt. En aan gaat ergeren. Je dood ergeren. Soms moet je die ander helemaal zat worden voor je gaat begrijpen dat je niet die ander zoekt maar jezelf. En dat je geen aandacht van die ander wilt, maar van jezelf. ‘Luister naar me! Begrijp me dan… Allemaal noodkreten – van jezelf, jouw zelf. Via die ergerlijke ander kom je bij terecht bij zichzelf. Samen iets engs ondernemen kan dat proces versterken en versnellen. Als je zoiets aangaat kun je je niet meer verstoppen. Alles komt boven. Vooral waar je er geen zin meer in hebt. Het is onontkoombaar. En daar sta je dan. Naakt. Met al je twijfels. En kwetsbaarheid. En boosheid. En woede. En vooral machteloosheid. En als dat allemaal tevoorschijn is gekomen, en je zelf het gevoel hebt dat er niets meer over is, dan gebeurt er iets bijzonders. In dat niets voel je iets waar je al die tijd naar verlangt hebt, en niet kon vinden. Je zelf, je eigenste zelf. Dan ben je thuis. Thuis bij jezelf. Bij de lancering van het boek Het Geheim van de Berghut op 21 november 2012.

Read More

Veiligheid

Als je dan toch voor veiligheid kiest en voor een baas gaat werken, kun je maar beter ambtenaar worden. Geen werkomgeving waar je zoveel vrijheid en ruimte hebt als bij de overheid. Eigenlijk ben je een kleine neringdoende. Tenminste, als jij dat wilt. Geen winstdoelen, en geen winstdeling. Geen beurskoersen, en geen aandeelhouderswaarde. Wat een rust. Ja, de politiek – maar daar is toch geen peil op te trekken. Je denkt dat je moet doen wat ‘ze’ zeggen. Maar ondertussen is dat helemaal niet de bedoeling. Juist niet. En dat weet je best. Maar als je eenmaal bij de overheid werkt ben je dat allemaal weer vergeten. Je gaat denken: Wat verwachten ze van me? En die verwachtingen ga je invullen. Het worden aannames. Je gaat voor een ander denken. En je gaat jezelf iets wijsmaken. Dat heet in goed Nederlands: een mind fuck. Haal je eens iemand voor de geest waarvan jij zegt: Wow, dat zou ook willen! Iemand van statuur. Goeie kans dat je denkt: Wat een eigenheid, wat een autonomie. Soevereiniteit misschien zelfs wel. Iemand die zich niets gelegen laat liggen aan hoe het hoort. Iemand die zegt: ik doe het op mijn manier. Maar ondertussen, wat doen we? Het omgekeerde. We laten ons zo beëindrucken. En geloof me, ik weet daar zelf alles van – meer dan me lief is. Het doet me denken aan Saskia. Zij was een high potential bij een kennisdirectie op een departement. Ze adviseerde rechtstreeks de minister. Ze ging met haar man mee naar Afrika. Ze nam onstlag, en had nog een paar maanden te gaan. Het werd een prachtige maanden. Een gouden tijd. Iedereen vond het echt jammer dat ze ging: ‘Je adviezen waren de laatste tijd zó goed!’ Zelf zei ze: ‘Ik had niets meer te verliezen.’ Ze had alle schroom van zich afgeworpen. Ze vertelde wat ze op haar hart had. Ze deed eindelijk waarvoor ze was aangenomen: vertellen wat zij ervan dacht. We hebben het over aanwezig zijn. En stevig zijn. Minister Opstelten lijkt me de ultieme test. Die is zelf nogal aanwezig. En stevig. En uitgesproken. Sommigen zullen hem dominant vinden. Alleen al door zijn imponerende gestalte en zijn donkere timbre. Wat hij van u verwacht is eenzelfde aanwezigheid en stevigheid. Misschien wekt hij niet die indruk, maar het tegendeel is waar. Per slot, hij vroeg toch om reuring!? Ik heb het net bij hem gecheckt, vlak voor hij vertrok. Hij legde zijn hand vertrouwenwekkend op mijn schouder, keek me indringend aan en sprak langzaam en duidelijk: ‘Ik wil niets liever. Stevige en aanwezige ambtenaren, daar heb je wat aan.’ Dat voelde heel veilig. Gesproken column bij Reuring!Café, 20 november 2012

Read More

VRIJ! is vrij (GRATIS download)

Vier jaar na het verschijnen van VRIJ! Leef je eigen leven is het zover. Het boek VRIJ! is zelf vrij. Vrij van banden die binden. Vrij om te gaan en vrij om zich te verspreiden. VRIJ! begint een tweede leven. Eigenlijk een nieuw leven. VRIJ! is vier jaar en loopt nu zelf. Staat op eigen benen. Want de uitgeefovereenkomst is beëindigd. En dat ga je merken.

 Je kunt VRIJ! nu GRATIS downloaden en lezen op je scherm (klik hier voor de pdf). Net als Zin! Leidinggeven aan jezelf en anderen. Dat is inmiddels duizenden keren binnengehaald en gedeeld. En nu komt VRIJ! erbij. VRIJ! Leef je eigen leven gaat over het nut van crisis, en transformatie als de opbrengst daarvan. Het leven gaat bergop en bergaf. Die weg omhoog en omlaag zit ook in dit boek. Het begint op een top en gaat naar een dal. Om van daaruit naar een volgende, hogere top te klimmen. Dat is ontwikkeling, dat is vooruitgang. Dat heet transformatie. Soms is daar een crisis voor nodig. Waar je beter uit kunt komen. VRIJ! Leef je eigen leven is een zoektocht naar vrijheid in het dagelijks leven. Het is persoonlijk en openhartig. Grote vrolijkheid en diepe ellende wisselen elkaar af. Lachen en huilen liggen dicht bij elkaar. Geschreven met humor en de nodige zelfspot. Voel je vrij om in te stappen waar jij wilt: het is jouw boek. ‘Beter nog dan het vorige boek. De schrijver had er duidelijk zin in. Het spelplezier spat van de pagina’s af. Een bevrijdend boek. Zinnig, en nergens zwaarwichtig.’ – Harry Starren, algemeen directeur de Baak, Management Centrum VNO-NCW ‘Zelden iets gezien dat zo overtuigend het hart van het leraarschap raakt. De tekst blijft boeien door de hoogst alerte en analytische geest van de auteur die eindeloos veel uitdagingen blijkt te kunnen vinden om zijn opdracht te vervullen: trachten het gewone leven te begrijpen.’ – Prof. Luc Stevens, hoogleraar orthopedagogiek, directeur NIVOZ, denktank voor onderwijs

Read More

Als je in mijn hart kijkt

Twee keer, in 2006 en 2010, was ik lid van de landelijke programmacommissie van een kleine politieke partij. Lekker belangrijk. Frustrerend ook. Want ik heb meegemaakt wat er met bezielde vergezichten gebeurt als de dagelijkse politiek zich ermee gaat bemoeien. Als de kiezer in beeld komt... en een schrikbeeld wordt. Angst voor de kiezer. Daar begint de kloof. En de stagnatie. Gisteren was er een feestje te vieren. Vanwege het nieuwe kabinet. Twee grote partijen die het programma van een kleine partij gaan uitvoeren... Een partij die er ondertussen zelf niet bij is. De partij van de wijsneuzen. De eeuwige twijfelaars. Van de mensen die niet kunnen kiezen, tussen links en rechts. Maar daar ook geen zin in hebben. Omdat het nergens voor nodig is. Maar er is meer te vieren. Het lijkt wel of er een nieuwe stemming ontstaat. Kappûh! Met elkaar de gek houden, met verstoppertje spelen. En crisis helpt. Zestien miljard euro is een geweldige hefboom. Ik gun ons land de grootste crisis die we nodig om nu door te pakken. Om de bezieling terug te vinden die we zo missen. ‘Onze hoofden zijn vol, maar onze harten zijn leeg.’ En je kunt daar zelf iets aan doen. Je hoeft er niet voor op training, of nog een master te halen. Bezieling is verrassend dichtbij. Of ver weg. Laatst hoorde ik in een overleg de meest dodelijke opmerking die een ambtenaar kan maken: ‘Ja, als je in mijn hart kijkt...’ Let wel, dat is niet dodelijk voor een ander. Nee, het is een vorm van langzame en pijnlijke zelfdoding. Want daar gaat je eigenwaarde. Het is een ambtelijke vorm van suïcide. Je doodt er je eigen creativiteit en spontaniteit mee. Uiteindelijk je zelfrespect. Dat wil je toch niet? Het zou wat zijn als elke notitie aan de minister voortaan wordt afgesloten met de zinsnede: ‘Echter, als u in mijn hart kijkt...’ Gun de ander een kijkje in je hart. Dan hoef je niet meer naar de zoveelste opleiding. Want je weet het al. Vertel wat je op je hart hebt. En ben je het even kwijt? Vraag jezelf dan af: Waar ben ik in godsnaam mee bezig? Of: Hoe vertel ik dit vanavond thuis? Kijk in je hart. Voel wat daar te voelen valt. En gebruik dan je kop om er werk van te maken. Gesproken column bij Reuring! Café, 31 oktober 2012

Read More