Nieuw boekje! Vrouwen in de top, mannen op het schoolplein

Nodig tien topambtenaren uit voor een etentje en vraag hen te praten over mannen, vrouwen en leiderschap... en je krijgt een boekje. Dat was het plan van de Baak en het werkte. En de tien genodigden werkten van harte mee. Een boekje vol inzichten, relativering en humor. Ik heb het met veel plezier geschreven. Met rake foto's van Sanneke Fisser. En als gebruikelijk prachtig verzorgd uitgegeven door de Baak.

Hier de inleiding van het boekje:

Natuurlijk zijn er verschillen tussen vrouwen en mannen. Van nature, vanzelfsprekend. Er zijn boeken over volgeschreven en er is wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. En er zijn gemeenplaatsen en platitudes te over. Veel is terug te voeren op de evolutie. Vanaf het moment dat we ophielden samen rond te scharrelen op zoek naar noten en bessen is er wezenlijk iets veranderd in de verhouding tussen mannen en vrouwen. We vestigden ons op vaste plaatsen en de ellende begon. Vrouwen bleven thuis en mannen trokken er op uit. Helemaal seksebepaald. Het gender issue was geboren.

Watjes en bitches
Vanaf de jaren zestig kwamen steeds meer mannen erachter dat ze eigenlijk niet deugden in de ogen van steeds meer vrouwen. Mannen waren de onderdrukkers. Daar waren die mannen zich niet altijd van bewust maar ze voelden zich er vaak wel schuldig over. Veel mannen deden daarop hun uiterste best om vrouwvriendelijk te worden en hun vrouwelijke kwaliteiten te ontwikkelen. Of werden ze van de weeromstuit watjes? Waar was hun stevigheid en relativeringsvermogen gebleven?
Veel vrouwen werkten hard om hogerop te komen. Een aantal kwam erachter dat ‘meedoen met de mannen’ een succesvolle strategie kan zijn. Met als gevolg dat vrouwen die zich mannelijk gedroegen, vooral in de top bitches genoemd werden. Wat zowel andere vrouwen als mannen in verwarring bracht. Is dit nou een vrouw of eigenlijk een man? Typisch vrouwelijke kwaliteiten als zelfreflectie en open staan voor signalen uit de omgeving kwamen juist niet uit de verf.

Biologie en chemie
Terug naar het stenen tijdperk. Vrouwen zaten samen met de kinderen bij de hut, mannen trokken er met elkaar opuit om te jagen en te vissen. Daarom kunnen mannen zich goed bepalen tot een ding, liefst wat verder weg – Daar! Straks! – maar ook instinctief handelen – Schieten! Ophalen! – terwijl vrouwen van alles tegelijk kunnen doen en ondertussen de rust en het overzicht bewaren. Vandaar dat vrouwen goed kunnen zorgen en multitasken en mannen goed zijn in plannen maken en plotseling in actie komen. Niet alleen een kwestie van biologie maar ook van chemie: vrouwen kunnen genieten van de aanmaak van het zorghormoon oxytocine terwijl mannen kunnen kicken op een adrenalinestoot.

Grenzen en drempels
Tot zover wat we allemaal wel weten. Lossen die wetenschap en die algemeenheden over mannen en vrouwen nou iets op? Wat moet je ermee als je nadenkt over leiderschap? Of leiding probeert te geven? Waar loop je dan tegenaan? Wat werkt mee, wat werkt tegen? In hoeverre zijn het de omstandigheden die je bepalen? Op wat voor manier kom je jezelf tegen? Hoe loop je aan tegen je eigen grenzen en drempels, opvattingen en vooroordelen?

Inzicht en ervaring
Daarover zijn we in gesprek gegaan met vrouwen en mannen op topposities bij de rijksoverheid. Slimme mensen, succesvolle mensen en vooral... mensen. Ze hebben allemaal hun twijfels, net als iedereen. Het mooie is: dat durven ze ook te laten zien. Ze weten het ook niet precies. Dat maakt hen bijzonder. Lees en geniet mee van hun inzichten en ervaring.

En dan begint het gesprek...

Meer lezen? Vrouwen in de top, mannen op het schoolpein (48 pag. full color) kost € 9,95 excl. portokosten. Te bestellen via de Klantendesk van de Baak, 0343 556369 of email@debaak.nl.

Read More

Eenvoud heeft de toekomst

Laatst was ik op een bijeenkomst van de Publieke Zaak. Onderwerp: 21minuten.nl – de tussenrapportage over de Europese resultaten. Geen uitkomsten om blij van te worden: de kloof tussen hoog en laagopgeleid en hoge en lage inkomens tekent zich steeds pijnlijker af. Juist als het over Europa gaat. Europa als splijtzwam. Kort gezegd: vooral hoog is voor, vooral laag is tegen. Kosmopolieten vs nationalisten, zoals Mark Bovens het laatst zo mooi zei.

De Europese lijsttrekker van de PvdA probeerde een zaal vol EU-betrokken hoogopgeleiden ervan te overtuigen dat Europa er echt niet alleen voor de elite is: ‘Ook MBO’ers kunnen dankzij Europa in Spanje gaan studeren.’ Toevallig zat ik naast een van de leukste marktonderzoekers van Nederland. Een echte NL-kenner. Die zei: ‘Loodgieters gaan niet naar Spanje om te studeren, die gaan naar Spanje om vakantie te vieren.’ ‘Liefst temidden van andere Nederlanders,’ dacht ik er achteraan.

Op een gegeven moment kon ik de goedbedoelde politieke gewenstheden niet meer verdragen en deed iets ongepasts. Ik riep met m’n handen aan m’n mond naar de lijsttrekker: ‘Geloof je het zelluf?!’ Daar werd hij erg boos over. ‘Ik ben twintig jaar journalist geweest en nu vijf jaar Europarlementariër...’ (Als je iemand autoriteitsargumenten hoort gebruiken dan weet je wel hoe het zit ;-) ‘En,’ ging hij verder, ‘ik heb geleerd: onderschat de mensen nooit!’

‘Onderschat de mensen nooit!’ Dat is precies wat hij deed. Maar steeds meer mensen laten zich niet meer onderschatten, laat staan voor de gek houden. ‘Het is complex’ is te lang gebruikt om anderen uit te sluiten. Het is een teken van onvermogen. Tegelijkertijd, veel politici en ambtenaren zijn dol op complexiteit. Het lijkt wel of je er in Den Haag op geselecteerd wordt. Complexiteit als intellectuele uitdaging. Maar val een ander daar alsjeblieft niet mee lastig. Zolang iets complex is doorzie je het nog niet. En als je het doorziet is het niet meer ingewikkeld. Integendeel, dan is het doorzichtig en kun je het iedereen eenvoudig uitleggen en er helder over vertellen.

Ingewikkelde boodschappen werken niet. Niet omdat de mensen ze niet zouden begrijpen. Ze werken niet omdat je ze zelf niet begrijpt. En dat voelen mensen haarfijn aan. Die confronteren jou met hun ongeloof en dan word jij boos. Maar je bent boos over je eigen onmacht om ingewikkelde zaken te doorzien – of te aanvaarden wat je daar ziet: politieke ongewenstheden. Maar zoals onze nationale filosoof al zei: ‘Je gaat het pas zien als je het doorhebt.’

Mensen zijn niet gek. En probeer ze ook niet voor de gek te houden. Anders word je in de Tweede Kamer zomaar tot drie keer toe ‘flapdrol’ genoemd als je een ingewikkeld - staat gelijk aan: geen - antwoord geeft op een eenvoudige vraag. En terecht! Hou jezelf voor de gek. Mensen voelen haarfijn aan dat jij iets niet door hebt, of tegen beter weten in iets niet door wilt hebben.

Andersom, transparantie werkt. Daarmee schep je volstrekte duidelijkheid. Dan wordt het weer eenvoudig. ‘Lekker simpel?’ Je wint er de verkiezingen mee. En de harten van de mensen. Of je nou Fortuyn of Obama heet, voor of tegen Europa bent, Wilders of Pechtold. Eenvoud heeft de toekomst.

Gesproken column, Reuring!Café 10 juni 2009

Read More

Read More